"(...) żedy wiedźmą okrzyknięta, a dowodów - bez liku.
Przeto onegdaj wiedziano ją na mietle, na wierch Łysej Góry ulatującą (...)
Ciżba jednako zwrzała - Na stos! Na stos!
Jeszcze kur nie zaipał, a już język ognia jej ciało lizał, pod wszy ludzkiej rechot.
Jeno lelek z puszczykiem w kniei łzy ronił, szlochowi zacnej akuszerki wtór dając (...)"
Czy słyszeliście kiedyś o Wyraju? To bajeczna kraina, do której zimą odlatywały ptaki. Gdy one wracały - wtedy przychodziła, budząca świat do życia, wiosna. Wszyscy znają biało-czarnego ptaka z czerwonym dziobem, który wraca wraz z odejściem zimy. Drugim takim ptakiem jest lelek - niewielki, nocny ptaszek, nieco podobny do jaskółki. W wierzeniach słowiańskich lelek, podobnie jak wspomniany bocian (w języku ukraińskim zwany również... lelekiem), był uważany za ptaka przenoszącego tam ludzkie dusze. Według przekazów ludowych, dusza ludzka w ornitomorficznej, ptasiej postaci ulatywała do Wyraju, gdzie jednak nie pozostawała wiecznie, powracając za jakiś czas na łono brzemiennej kobiety. Wszyscy wiedzą skąd się biorą dzieci, nie? I oczywiście co z tym mają wspólnego bociany! :) W tych dawnych wierzeniach o powracających ludzkich duszach, można dopatrywać się śladów wierzeń w reinkarnację.
Zimujące poza Słowiańszczyzną ptaki gdzieniegdzie nie tylko przenosiły dusze, ale również były wyobrażeniem samych ludzkich dusz. Nazwa lelka przywodzi na myśl jedno z określeń duchów zmarłych, a zarazem miejsca ich pobytu, tj. lala. Na tej podstawie Włodzimierz Szafrański - polski archeolog i religioznawca - rozwija tezę o obecności słowiańskich "larów" w postaci lalek i łątek - drewnianych wyobrażeń przodków, trzymanych w małych domkach. W historycznej Kronice Kosmasa (dziele praskiego kanonika, powstałym w podobnym czasie co Kronika Galla Anonima) mowa jest o stawianiu przodkom budek - domów dusz. Czy stąd wziął się zwyczaj konstruowania budek dla ptaków? Być może. Za to, zdaniem profesora Szafrańskiego, motyw drewnianych kapliczek Chrystusa Frasobliwego jest prawdopodobną pozostałością tej formy kultu.
Aby poznać współrzędne finałowego pojemnika, należy rozwiązać poniższy, ptasi szyfr. Ukryte tu koordynaty prowadzą prosto do mikrusa umocowanego na magnesie. Życzę powodzenia! Obok finału spójrzcie w górę! :)
