Plan był taki, by w Dębe powstała zapora wodna, elektrownia wodna, ale i śluza dla transportu wodnego. Dzięki temu rzeka Narew dalej mogła służyć jako droga wodna. Narew miała swoich flisaków, którzy zwani byli "oryle". Cech oryli miał siedzibę w Serocku. Ulica Retmańska w Serocku ma swoją nazwę od "retmana", czyli "kapitana" oryli.
Lata kiedy budowano Zalew Zegrzyński to czas dominacji ZSRR nad PRL. Władza komunistyczna w Moskwie nie chciała śluzy, więc władze w Warszawie wykreśliły ją z planu budowy. Śluza miała być w pasie pomiędzy hydroelektrownią, a terenem szkoły w Komornicy. Na mapach Googla można zobaczyć którędy był wytyczony kanał spławny. Jest rów i przecinka między drzewami.
Obiekt oficjalnie oddano do użytku w 1963 roku z okazji święta państwowego PRL, w dniu 22 lipca.
Hydroelektorwnia i stopień wodny okazały się trwalsze niż polityczne byty. Służą do dziś jako wytwórnia czystego prądu i zapora dla wody rzeki Narwi. Z zapory roztacza się widok zarówno na Zalew Zegrzyński (Jezioro Zegrzyńskie) - kierunek wschód, jak i na naturalne koryto Narwi - kierunek zachód. Zobacz, który krajobraz bardziej Ci się podoba :)