Kompleks schronów w Stępinie został zbudowany w latach 1940–1941 przez Organizację Todt. W jego skład wchodziło kilkadziesiąt obiektów o różnym przeznaczeniu (schrony, bunkry strażnicze, kwatery, budynki zaplecza technicznego itp.), z których zachowało się siedem budowli o konstrukcji żelbetowej, w tym największa z nich, naziemny tunel schronowy dla pociągów sztabowych Hitlera.
Tunel w Stępinie, nazywany schronem nr 1, ma 393 metry długości i ściany o grubości przekraczającej 2 metry; jego cechą charakterystyczną jest lekko łukowaty kształt, utrudniający bezpośrednie trafienie bombą lotniczą. Schron nr 1, zabezpieczony przed atakiem chemicznym za pomocą systemu śluz i urządzeń wentylacyjno-filtrujących, był połączony specjalnym podziemnym kanałem z tzw. schronem nr 2, również zachowanym, położonym w odległości 80 metrów i pełniącym funkcję zaplecza technicznego i magazynowego. W odległości 600 metrów od schronu kolejowego znajdowało się trawiaste lądowisko dla samolotów, obecnie częściowo zabudowane.
Oprócz samego tunelu kolejowego, powstało tu szereg innych obiektów i budynków do obsługi. Były to m.in. 3 schrony bojowe (nr 5) , 1 schron bierno-bojowy (nr 3) i 1 schron bierny (nr 4), które służyły jako osłona dla tunelu kolejowego. Aby wszystko mogła w pełni pracować, po przeciwnej stronie Stępinki powstał zespół obiektów technicznych (nr 2) , który był połączony z tunelem kolejowym podziemnym kanałem technicznym, poprowadzonym pod dnem wspomnianego potoku. W jego skład wchodziły instalacje grzewcze (kotłowania), urządzenia do produkcji energii elektrycznej, urządzenia zaopatrujące w wodę, czy wentylatorownia filtrująca powietrze w tunelu kolejowym, dodatkowo było tu pomieszczenie magazynowe na koks i paliwa. Wspomniane wcześniej obiekty też miały potężnie wzmocnione ściany żelbetonowe. Z innych obiektów, po południowej stronie tunelu kolejowego powstały budynki mieszkalne i willa dla gości, po przeciwnej stronie potoku, nieopodal obiektów technicznych mieściły się budynki zaplecza socjalnego. Tuż przy schronie bierno-bojowym była kwatera komendanta, a nieco dalej baraki koszarowe. Nie zapomniano także o lądowisku dla samolotów, które zlokalizowane było na wzgórzu na południe od tunelu (panoramka niżej), a nieopodal niego jedno ze stanowisk obrony przeciwlotniczej. Dwa pozostałe takie stanowiska znajowały się na wzgórzach po przeciwnej stronie stoku. Przed wjazdem do wnętrza tunelu powstał peron kolejowy.
Schron bierno - bojowy (nr 3 na załączonym planie), przy którym się znajdujemy zabezpieczał teren głównie od strony wschodniej. Jego zadaniem było ukrycie drużyn piechoty i zablokowanie dostępu do głównych obiektów. Zaopatrzony był w stanowiska ogniowe i urządzenia filtrujące powietrze.
Skrytka to mikrus zawierający tylko logbook. Koniecznie weź ze sobą coś do pisania.
