Gryfino (niem. Greifenhagen) – miasto w zachodniej części województwa zachodniopomorskiego siedziba władz powiatu gryfińskiego i gminy miejsko -wiejskiej Gryfino. Leży nad Odrą Wscgodnią na Równinie Wełtyńskiej. Pomiędzy rzeką a granicą z Niemcami (Odra Zachodnia) znajduje się Park Krajobrazowy Dolina Dolnej Odry.
Według danych z 1 stycznia 2018 Gryfino liczyło 21 393 mieszkańców.
We wczesnymśredniowieczu słowiańska osada rybacka o nazwie Dąbrowa. Historyczne początki miasta sięgają XIII wieku.. Prawa mijeskie na prawach magdeburskich Gryfino otrzymało w 1254 na mocy dokumentu lokacyjnego wydanego przez księcia Barnima I. . Nowy ośrodek szybko zyskiwał na znaczeniu, otrzymując dalsze przywileje. W 1271 książę przekazał miastu prawo zakładania cechów i gildii kupieckich, które miały być wzorowane na podobnych instytucjach Szczecina Pierwszymi wójtami Gryfina byli jego zasadźcy, w pierwszej połowie XIV stulecia wójtostwo przeszło w ręce najbogatszego w mieście rodu Wobberminów. Miastem zarządzało dwóch burmistrzów. W 1283 roku miasto wystąpiło przeciwko Bogusławowi IV. Od 1295 roku Gryfino leżało na terenie Księstwa szczecińskiego Otton I. Od XIV wieku Gryfino było członkiem Hanzy. W styczniu 1341 Szczecin i Gryfino wypowiedziały posłuszeństwo Ottonowi I i Barnimowi III, podporządkowały się książętom wołogoskim i wezwały ich do objęcia rządów w księstwie. W drugiej połowie XIV wieku Gryfino związane coraz silniej ze Szczecinem zaczęło tracić na znaczeniu. Do końca XIV wieku uzależniło się całkowicie pod względem gospodarczym od stolicy księstwa, schodząc do roli ośrodka rynku lokalnego. W 1530 cała zabudowa zostaje zniszczona przez pożar. Od 1640 mimo traktatu pokojowego przyznającego miasto Brandenburgii znajdowało się pod władaniem Szwedów., którzy przed opuszczeniem miasta w 1679 zniszczyli mury obronne i mosty, co spowodowało spadek znaczenia handlowego.
W XVIII wieku miasto podupadło gospodarczo, do czego przyczyniło się między innymi splądrowanie miasta przez wojska rosyjskie w 1760 podczas wojny siedmioletrniej oraz wielka powódź w 1780. W tym czasie coraz większe znaczenie, jako źródło utrzymania mieszkańców, zyskiwało rolnictwo.
Ponowne ożywienie nastąpiło w II połowie XIX wieku. W latach 1857–1860 wybudowano i przebudowano szereg obiektów, powstały przedmieścia: Szczecińskie (pn.), Bańskie (pd.) i najmłodsze po przeciwnej stronie torów kolejowych, położono drewniany most, a w 1877 miasto otrzymało połączenie kolejowe ze Szczecinem. W 1904 rozpoczęto regulację Odry, co zmniejszyło zagrożenie powodziowe. Około 1930 wybudowano fabrykę mydła, garbarnię i wytwórnię kapeluszy filcowych. Przy ulicy Szczecińskiej wzniesiono szkołę rolniczą i rzeźnię, na północ od miasta zlokalizowano duży zakład suchej destylacji drewna.
Od 8 marca 1945 przez 18 dni toczyły się walki o most na Odrze, miasto zamieniono w twierdzę. Zniszczenia zabudowy sięgnęły 70%. Od tego samego roku miasto znajduje się w granicach Polski. We wrześniu 1945 r. pracę rozpoczęły Szkoła Podstawowa nr 1 oraz Gimnazjum i Liceum Ogólnokształcące nr 1. Latem 1945 r. powstała drużyna piłki nożnej będąca zaczątkiem Klubu Sportowego „Polonia”. Dotychczasową nazwę miasta spolszczono w celu przystosowania do polskiego systemu nazewnictwa. Początkowo używano nazwy Gryfin, forma Gryfino została wprowadzona rozporządzeniem ministrów Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 7 maja 1946 roku. Dotychczasowych mieszkańców wysiedlono do Niemiec i zastąpiono polskimi osadnikami, w połowie początkowo będących osadnikami wojskowymi. Rolę miejscowego animatora ruchu kulturalnego pełnił reaktywowany w 1958 r. Powiatowy Dom Kultury. W latach 1954–1975 Gryfino odgrywało rolę siedziby powiatu w ówczesnym województwi szczecińskiem 27 czerwca 1968 r. Komitet Ekonomiczny Rady Ministrów przyjął uchwałę, w której określił „dane wyjściowe do projektu wstępnego elektrowni kondensacyjnej Dolna Odra”, której budowę rozpoczęto w 1970 i uruchomiono w 1974 roku. Dla jej pracowników wybudowano w mieście nowe, duże osiedle – „Górny Taras”. W roku poprzedzającym budowę elektrowni Gryfino liczyło 6,5 tysiąca mieszkańców. Już w okresie rozpoczęcia inwestycji ich liczba wzrosła o tysiąc, w większości zatrudnionych przy wznoszeniu „Dolnej Odry”. W chwili oddania pierwszego bloku energetycznego miasto osiągnęło już 10 tysięcy, a w pięć lat później ponad 15 tysięcy mieszkańców i nadal się rozwijało. W 1987 r. przebywało tu już 20 tysięcy osób. Po reformie administracyjnej z 1999 ponownie stało się maistem powiatowym.